Przebarwienia skóry są dość powszechnym problemem kosmetycznym. W drogeriach i aptekach znajduje się mnóstwo kosmetyków i dermokosmetyków, które mają za zadanie rozjaśnić przebarwienia, jak i zapobiegać powstawaniu nowych zmian. Czy wszystkie przebarwienia są takie same? Jak z nimi walczyć i czy można uchronić się przed nimi?
Przebarwienia, czyli hiperpigmentacje, mogą dotyczyć każdej osoby niezależnie od wieku i płci. Jednak zauważono, że najczęściej zmagają się z nimi kobiety.
Przyczyną powstawania przebarwień mogą być czynniki endogenne, a dokładniej hormony, ale i czynniki egzogenne — stosowanie niektórych kosmetyków i perfum. Dużą rolę w pojawianiu się nieestetycznych przebarwień ma również ekspozycja skóry na promieniowanie słoneczne.
W wyniku zwiększenia się ilości melaniny (pigmentu) w naskórku lub w naskórku i skórze właściwej oraz nierównomiernego jej gromadzenia w melanocytach (komórkach pigmentowych), zwiększa się ilość melanosomów lub melanocytów.
Bardziej przystępnym dla czytelnika językiem można określić to jako nieprawidłowe procesy zachodzące w naskórku i/lub skórze właściwej.
Czynniki wywołujące przebarwienia to:
Oczywiście nie znaczy to, że każdy lek lub zioła wywołają przebarwienia. Warto jednak pamiętać o tym, że występowanie powyższych czynników zwiększa ryzyko ich pojawienia.
Przebarwienia skóry dzielimy w zależności od lokalizacji i głębokości umiejscowienia barwnika. Jest to podział na: naskórkowe, skórne i mieszane.
Podział kliniczny uwzględnia przebarwienia miejscowe i rozsiane. Istnieje też podział w zależności od barwy: przebarwienia szare, niebieski i brązowe. Ostatnie z nich, czyli przebarwienia brązowe dzielą się na rozsiane i miejscowe.
Przebarwienia rozsiane są związane z występowaniem niektórych chorób, np. niewydolności wątroby lub twardziny układowej.
Przebarwienia miejscowe to m.in. piegi, plamy soczewicowate, przebarwienia pozapalne i polekowe.
Przebarwienia pozapalne są obok piegów, plam soczewicowatych, ostudy i przebarwień okołoustnych najczęściej spotykanymi przebarwieniami, z którymi osoby nimi dotknięte zgłaszają się do dermatologa lub kosmetologa.
Przebarwienia pozapalne są patofizjologiczną, czyli nieprawidłową, odpowiedzią skórną na endogenne i egzogenne czynniki zapalne.
Jedną z przyczyn powstawania przebarwień pozapalnych są choroby skórne, do których należą: trądzik, kontaktowe zapalenie skóry, łuszczyca i atopowe zapalenie skóry. Część z nich jest spowodowana kontaktem z czynnikiem alergizującym, np. kontaktowe zapalenie skóry.
Przebarwienia pozapalne powstają na skutek pewnej stymulacji biosyntezy melaniny, która to pobudza uwalnianie hormonów (adrenokortykotropowego i melanotropowego) w ośrodkowym układzie nerwowym.
Miejsca objęte stanem zapalnym lub wcześniej uszkodzone stają się przebarwione, a miejsca występowania przebarwień ogranicza się tylko do tych miejsc.
Głównym działaniem w zapobieganiu występowania przebarwień jest ochrona przeciwsłoneczna. Promieniowanie UV ma negatywny wpływ na skórę, przyspiesza procesy starzenia i jest przyczyną powstawanie przebarwień. Dlatego warto stosować ochronę przeciwsłoneczną przez cały rok. W przypadku pozostałych czynników wymienionych we wcześniejszych akapitach, należy je ograniczyć lub unikać.
Do metod walki z przebarwieniami można zaliczyć stosowanie kosmetyków w zaciszu domowym, a także metody gabinetowe.
Wizyta w gabinecie kosmetycznym lub dermatologicznym może skupiać się na zapisaniu/poleceniu preparatu z apteki (niekiedy dostępnego tylko na receptę) lub/i wykonaniu zabiegów, które są dedykowane rozjaśnianiu przebarwień pozapalnych.
Domowe sposoby na przebarwienia pozapalne to z pewnością skuteczne produkty kosmetyczne. Kosmetologia dysponuje szerokim asortymentem substancji rozjaśniających przebarwienia skóry. Ocenie poddawana jest skuteczność i potencjalne ich zastosowanie w kosmetykach/dermokosmetykach dedykowanym cerze z przebarwieniami.
Sięgając po produkty kosmetyczne, warto zwrócić uwagę na wyciągi roślinne. Wśród mających zastosowanie w rozjaśnianiu przebarwień znajdują się: ekstrakty z liścia mącznicy, liścia aloesu drzewiastego, korzenia lukrecji, koszyczków rumianku, ziela krwawnika, owoców morwy, liścia borówki brusznicy lub liścia herbaty zielonej.
Choć jeszcze kilka lat temu na drogeryjnych i aptecznych półkach znajdowały się nieliczne kosmetyki z zawartością kwasów, obecnie jest ich coraz więcej.
Znajdują się w nich różne rodzaje kwasów, np. azelainowy, glikolowy, ferulowy lub kojowy. Kosmetyki detaliczne mają dużo mniejsze stężenie kwasów niż te stosowane w gabinetach kosmetycznych i dermatologicznych.
Producenci proponują też preparaty z zawartością śluzu ślimaka. Słynie on z właściwości regenerujących, a także kosmetyki — peelingi, które poprzez złuszczanie wierzchnich warstw naskórka mają spłycić i rozjaśnić zmienione miejsca.
Peelingi można podzielić na enzymatyczne, ziarniste i chemiczne. W grupie tych ostatnich także znajdują się kwasy, ale nie takie jak stosowane w gabinetach, a zawarte w niewielkim stężeniu w kosmetykach.
Samodzielny wybór i stosowanie takich kosmetyków jest kuszące, ale też wiąże się z pewnym ryzykiem.Nieumiejętna aplikacja lub niewłaściwy wybór kosmetyku może być przyczyną silnych podrażnień, poparzeń i przesuszenia skóry.
Dlatego bezpieczniej jest najpierw skonsultować się z dermatologiem lub kosmetologiem, który po dokładnej ocenie rodzaju skóry i przebarwień, zaproponuje właściwy kosmetyk lub lek w postaci kremu, bądź maści.
W gabinetach stosowane są różne techniki zabiegowe, a ich ilość nadal rośnie. Najczęściej wykorzystuje się: mikrodermabrazję, peelingi i laseroterapię. Bazują one zwykle na złuszczaniu powierzchniowych warstw naskórka.
Profesjonalista najpierw, przy pomocy specjalistycznego sprzętu, ocenia stan skóry, rodzaj i wielkość przebarwień. Następnie proponuje zabieg, który ma w danym przypadku największe szanse w rozjaśnieniu przebarwień.
Mikrodermabrazja to nieinwazyjny zabieg polegający na mechanicznym usuwaniu powierzchownych warstw naskórka.
Wyróżnia się mikrodermabrazję diamentową oraz korundową.
Mikrodermabrazja diamentowa nie jest zabiegiem bolesnym, ale pacjent może odczuwać pieczenie, podrażnienie lub uczucie ciepła.
Przeciwwskazaniami do zabiegu jest m.in. trądzik różowaty, skóra naczyniowa, łuszczyca i infekcje bakteryjne.
Kryształki korundu uderzają w powierzchnię skóry i osłabiają połączenia międzykomórkowe. Następuje odrywanie komórek od powierzchni skóry. W rezultacie skóra staje się gładsza, a przebarwienia pozapalne i inne ulegają spłyceniu oraz rozjaśnieniu.
Nowymi odmianami mikrodermabrazji są: hydradermabrazja i hydrabrazja. W tych metodach walki z przebarwieniami pozapalnymi wykorzystuje się strumień powietrza, sól fizjologiczną lub substancje aktywne.
Peeling chemiczny jest jedną z najskuteczniejszych metod leczenia m.in. pozapalnych przebarwień skóry. Niektóre peelingi chemiczne można wykonać u kosmetyczki lub kosmetologa, a inne wykonuje wyłącznie lekarz dermatolog.
Wierzchnie warstwy komórek ulegają kontrolowanemu uszkodzeniu i złuszczaniu. Zaczynają tworzyć się nowe komórki i następuje przebudowa kolagenu.
Peelingi chemiczne służą nie tylko usuwaniu i rozjaśnianiu przebarwień, ale są także stosowanie w wygładzaniu zmarszczek i niektórych blizn.
W zależności od głębokości działania peelingi chemiczne dzieli się na:
Do najczęściej występujących skutków ubocznych zalicza się pieczenie skóry, rumień czy obrzęki. Jednak mają one charakter przemijający.
Najczęściej wykorzystywanymi substancjami w peelingu chemicznym są:
Laseroterapia jest jedną z najbardziej skutecznych metod usuwania przebarwień pozapalnych, polekowych, piegów i plam soczewicowatych. Wykorzystywana jest do usuwania przebarwień umiejscowionych w skórze właściwej i naskórku.
Jest to metoda oparta na niszczeniu melanosomów drogą cieplną. Dodatkowe działanie wywołuje też fala uderzeniowa powstająca przy nagrzaniu tkanki.
W walce z przebarwieniami pozapalnymi wykorzystuje się m.in. pulsacyjny laser barwnikowy (PDL), laser rubinowy typu Q-Switch, laser aleksandrytowy typu Q-Switch oraz intensywne światło pulsacyjne (IPL).
Przeciwwskazaniem do zabiegu laseroterapii przebarwień jest opalona skóra, przyjmowanie retinoidów oraz opryszczka w aktywnej fazie.
Podsumowując, metod do walki z przebarwieniami pozapalnymi jest wiele. Zaczynając od łatwo dostępnych kremów i peelingów, poprzez preparaty na receptę, aż po specjalistyczne zabiegi u kosmetologa lub lekarza dermatologa.
Pozbycie się przebarwień to jedno, ale ważne jest to, by zapobiegać powstawaniu nowych.
Bibliografia:
eeny meeny jest marką
